Meer weten?
Nienke vertelt je er graag meer over
06 28 16 12 73
Governance met vreemde ogen: de reactie (6)
7. Help bewoners die graag willen verduurzamen
Op 22 oktober organiseerden we het symposium Doe zelf eens mee.
Er ontstond een levendig debat met bestuurders, frontprofessionals, adviseurs én bewoners over de vraag hoe we de relatie met huurders kunnen versterken. Dit leverde 17 inzichten en tips op. Over elk van deze inzichten schrijven we een kort artikel.
21 februari 2022
“Verderop hebben ze zonnecellen gekregen. En een kookplaat. Weet je al wanneer jullie hier aan de slag gaan?” Goed bekeken is zo’n vraag van een bewoner goud waard. Het scheelt een hoop overleggen, instemming organiseren en weerstand overwinnen zoals het vaak gaat bij projecten. Dus meteen doen! Toch is de praktijk vaak anders. Met wat geluk staan de werkzaamheden al gepland. Maar vaak moet een bewoner het doen met een indicatief antwoord: “najaar 2023” of “in de loop van 2025”. En wat het plan precies behelst, dat komen we te zijner tijd vertellen. Met een teleurgestelde of mopperende bewoner tot gevolg.
De marathon en de sprint
Voor een bewoner lijkt het een overzichtelijk klusje. Maar er gaat natuurlijk een heleboel planning, begroting en geregel aan vooraf als het bij een heel complex of een hele straat gedaan moet worden. We organiseren het meestal projectmatig. Of in jargon: ‘in bouwstromen’. Uiteraard vanwege efficiencyvoordelen (kosten, kwaliteitsbeheersing). Dat heeft echter ook een nadeel. Het is traag. Door de omvang, (juridische) procedures, en formele participatietrajecten.
Vergelijk de projectmatige aanpak van verduurzaming maar eens met een marathon: je maakt serieus meters, als je de finish haalt. Maar het vergt een lange, intensieve voorbereiding. Punt is dat er een pittige versnelling nodig is om de duurzaamheidsdoelstellingen te halen. Gemotiveerde bewoners zijn daar een belangrijke succesfactor bij. Natuurlijk is dit geen betoog om alle verduurzamingsprojecten overboord te zetten. Maar wel om daarnaast ook vorm te geven aan kleinschalige verduurzaming op initiatief van bewoners. Oftewel: sprintjes.
Waarom juist nu?
De meest urgente aanleiding: Energieprijzen zijn het afgelopen jaar soms wel verdriedubbeld. Dat merkt iedereen, maar vooral als je een bescheiden portemonnee hebt. Combineer dat met een woning met een gemiddeld tot slecht energielabel, en er ontstaan al snel financiële zorgen. Bij de huidige energieprijzen is de kans op betalingsproblemen – of het schrijnende fenomeen van energie armoede – een realistisch scenario. Corporaties zijn uiteraard niet de enige partij die verantwoordelijk zijn voor de betaalbaarheid van wonen. En niet alles ligt binnen je invloedssfeer. Maar energielasten zijn woonlasten waar je wel invloed op hebt.
Hoe word je sprinter?
In duurzaamheidsbeleid en de uitwerking in complex- en wijkplannen, kun je voor frontwerkers behulpzame richtlijnen vastleggen. Zoals welke verduurzamingsmaatregelen mogelijk zijn op bewonersinitiatief.
Maar er is meer mogelijk. In steeds meer ondernemingsplannen van corporaties staat dat zij bewustwording en duurzaamheid onder bewoners willen stimuleren. Dan is een ‘menukaart’ wellicht interessant: Gas eruit, kookplaat erin. Isolatie en ventilatie aanbrengen. Het fascinerende is dat aanbod altijd vraag oproept. Ook waar die vraag er eerder niet was. Je kunt zelfs stimuleren dat bij initiatieven van een groep bewoners meer mogelijk is. Misschien kun je dan zelfs alsnog een projectmatige aanpak toepassen. Met efficiencyvoordelen, maar zonder de obstakels van traditionele participatie. Noem het ‘best of both worlds’.
We begrijpen dat die individuele vragen ook begroot moet worden. Daarvoor heb je wellicht enig inzicht nodig in de omvang van de vraag. Heb je nog geen goed beeld van het animo onder bewoners? Misschien is een prijsvraag dan behulpzaam om een indruk te krijgen. En tegelijkertijd een mooie pilot voor de organisatie om te leren hoe je sprintjes trekt.
Nienke van Wissen van Veen