Als de samenwerking in een team stroef loopt...

Strubbelingen, gespannen werksfeer, klachten over de hoge werkdruk, oplopend kortdurend verzuim. En teamlidmaatschap dat gevoelsmatig meer kost dan het oplevert. Niet in alle teams is samenwerking vanzelfsprekend.

21 oktober 2024

Er zijn natuurlijk heel wat behulpzame interventies: een goed gesprek, week- of dagstarts, aandacht voor het informele of een teamuitje. Of iets meer zoals een teamcoach, misschien zelfs een paar dagen “op de hei”. Prachtig als het helpt. Soms werkt het niet of maar kortstondig en is alles na 3-6 maanden weer bij het oude. En ook, “nieuw bloed” maakt geen significant verschil; mensen vertrekken snel of worden onderdeel van de dynamiek.

Herkenbaar?
Dan is het wellicht tijd voor bezinning. Daarvoor stel ik je graag de volgende vraag: hebben de teamleden elkaar nodig om te doen wat ze moeten doen?

Daarbij is het niet relevant of het handig is als mensen elkaar kunnen vervangen bij ziekte of vakantie. Of dat zij elkaar kunnen consulteren. Ik daag je uit om je te beperken tot de vraag: wie moet met wie samenwerken om te doen wat ze moeten doen?

Natuurwetten versus de systeemwereld
Dat klinkt misschien simplistisch maar dat is het niet. We hebben lang gedacht dat we organisaties konden inrichten als een machine. Dat idee hebben we inmiddels wel verlaten, maar de (onbewuste) overtuiging van maakbaarheid bleef. Als we maar het meest efficiënte organisatiemodel kiezen, de meest moderne aansturingsfilosofie en managementstijl hanteren, de juiste span-of-control vaststellen, glasheldere functieprofielen hebben en processen optimaal inrichten. Als we maar goede kwaliteitsnormen en systemen hanteren. En de goede mensen hebben, of anders scholen tot ze dat zijn. Dan komt het allemaal goed. Toch...?

Onze systeemwereld is kunstmatig. Dat kan helpen maar het is niet voldoende. Iedere organisatie heeft namelijk een onzichtbaar systeem, dat wordt gevormd door alle mensen die er bij horen. Een vitaal organisatiesysteem is in staat om te presteren zoals het bedoeld is. Daarvoor moeten wel een aantal basisvoorwaarden op orde zijn. Eén daarvan is dat iedereen een heldere plek in de organisatie moet hebben, waarbij de mensen die elkaar nodig hebben om te kunnen presteren, een team vormen.

Dus: heb je veel afstemming met die collega van de andere afdeling? Werken jullie aan hetzelfde doel? Hebben jullie elkaar nodig om resultaten te behalen? Dan hebben we een belangrijke aanwijzing voor een vitale teamsamenstelling te pakken.

Einde aan gedoe
Een vitaal organisatiesysteem weet aan de natuurwetten van mensen in organisaties te beantwoorden. Doen we dat niet, dan geeft het systeem een reactie. Terugkerend gedoe is vaak zo’n reactie. Dat kan heel goed een gevolg zijn van een niet vitale ordening en de daarvan afgeleide onduidelijkheid over waar mensen nu bij horen. De tijd en energie die je investeert in je teamgenoten, moet idealiter namelijk een direct en positief effect hebben op je werk en de resultaten daarvan. Is dat niet het geval? Dan ontstaat er een disbalans. Je moet dan meer investeren dan dat het oplevert. En daaruit ontstaat al snel gedoe tussen mensen.

Speelt dit in jouw team of organisatie? Ik help je graag kijken naar gedoe in organisaties, door zonder oordeel te observeren hoe jouw team (of teams) werkt, los van de formele ordening zoals het organogram, de processen, etc. Daar bevindt zich namelijk een schat aan informatie die waardevol is om tot een nieuwe krachtige ordening te komen met vitale teams.

Nienke van Wissen van Veen

Meer weten?

Nienke vertelt je er graag meer over

06 28 16 12 73

n.vanwissenvanveen@vannimwegen.nl