Wat kan wel?

De psychiater Elisabeth Kübler-Ross beschreef vijf fasen die de meeste mensen geheel of gedeeltelijk doorlopen om na een traumatische ervaring weer tot rust te komen.

30 maart 2020

Ik gebruik dat model ook veel in communicatietrainingen. Bij bijvoorbeeld slecht nieuws reageren mensen heel voorspelbaar volgens het model van Kübler-Ross. Maar het is ook een prima model om te duiden waar we nu in de coronatijd allemaal doorheen moeten. We moeten allemaal wennen aan de nieuwe situatie. Het zijn onzekere tijden en onze normale manier van leven en werken kan voorlopig niet.

Ik neem je even mee in mijn persoonlijke reis door deze verandercurve.

1.   Ontkenning
Het is niet waar.. Dat valt allemaal wel mee.. Dat komt heus wel goed!

In de ontkenningsfase doen we alsof het probleem er niet is. Toen het coronavirus in Noord-Italië toesloeg, boekten mijn vrienden en ik nog een wintersportvakantie in Oostenrijk, want daar was niets aan de hand toch? En toen de eerste maatregelen werden aangekondigd, ging ik er nog vanuit dat mijn werk als trainer en adviseur grotendeels door kon gaan. Gewoon geen handen schudden, wat vaker handen wassen en een beetje afstand houden.

2. Frustratie
Het kan toch niet zo zijn dat...Hoe verzinnen ze het!

In de frustratiefase is het probleem duidelijk, maar zijn we het oneens met de oplossingen. Er is vaak sprake van verzet, angst en boosheid. De energie is hoog.

Toen we een mailtje kregen van onze accommodatie in Oostenrijk dat de reis door hen werd geannuleerd, hadden we daar aanvankelijk maar weinig begrip voor. In Oostenrijk was op dat moment officieel nog niets aan de hand. We vonden het maar onzin en we spraken af dat we gewoon last minute een reis zouden boeken naar een wintersportgebied in Zwitserland of Frankrijk dat wel gewoon open was. Ik begon me opeens zorgen te maken over het doorgaan van mijn werk. Maar ze kunnen toch niet een heel land op slot gooien toch?

3. Onderhandelen
Ja, maar als... We kunnen toch gewoon..

In deze fase komen we met allerlei alternatieve oplossingen, waarmee we het probleem hopen op te lossen. De energie daalt al wat. Toen werd aangekondigd dat Horeca en de scholen zouden sluiten, wist ik hoe laat het was. Ik besloot de koe bij de horens te vatten en een plan van aanpak te maken. Als gezin besloten we meteen een strak rooster in te voeren, waarin mijn vrouw volop en ik ongeveer 6 uur per dag kon werken. De rest van de tijd is nodig om onze twee kinderen te begeleiden bij hun schoolwerk en ze een beetje bezig te houden. Ik dacht daarmee mijn adviesklussen wel draaiende te houden, veel artikelen te schrijven, verder te werken aan een boek en hopelijk ook op afstand nog wat trainingen en coachtrajecten op te starten.

4. Depressie
Zucht...

In deze fase zitten we in een dip. We zijn somber en sterk naar binnen gericht.

Dat thuiswerken lukte voor geen meter. Ja, ik zat zeker wel dagelijks 6 uur achter mijn pc, maar dat leverde in 4 dagen ongeveer zes pagina’s tekst van zeer matige kwaliteit op. Mijn hoofd stond er niet naar, ik voelde me neerslachtig en was heel snel afgeleid. En mijn klanten voelden tot overmaat van ramp maar weinig voor het doorgaan met de lopende opdrachten.

Ondertussen was ik ook sterk bezig met de vraag: Hoe lang gaat dit nog duren? Toen ik merkte dat niemand daar een echt antwoord op had en heeft, besloot ik ervan uit te gaan dat dit nog zeker tot september gaat duren. Balen van al die leuke tripjes en trainingen die ik gepland had! Ik realiseerde me opeens dat ik nu zeeën van tijd heb, die ik vooral thuis ga doorbrengen met mijn gezin. En dat mijn twee kinderen thuisonderwijs nodig hebben en mijn vrouw het juist heel druk heeft met haar werk.

5. Acceptatie
Wat kan wel? In deze fase lukt het ons om te erkennen wat er aan de hand is en beginnen we met het beste maken van de nieuwe situatie.

Papa is weer vrolijk, zei mijn dochter de volgende dag. Ik maak nu meer tijd om ze te helpen bij het thuisonderwijs. Neem ze in de middag mee naar buiten, voor wat beweging en frisse lucht. Zorg voor de boodschappen en doe het huishouden. Rijd zelf af een toe een rondje op mijn racefiets. En zit minder achter mijn pc, maar als ik er zit, dan ben ik weer productief en creatief! En zowaar is er toch nog een leuke adviesklus die op afstand door kan gaan. En ik ontdek nieuwe manieren om met mijn collega’s, klanten en vrienden in contact te staan. Microsoft Teams blijkt een goede en ook nog eens efficiënte manier om te vergaderen. We doen hetzelfde in de helft van de tijd en ook nog eens zonder reistijd! Binnenkort heb ik mijn eerste virtuele borrel met mijn skivrienden via Zoom. Dat kan maar 40 minuten, dus dat wordt ook nog eens een gezonde borrel.

Ik gun al onze klanten een snelle reis door de curve. Laten we de tijd die nu vrij is geweldig besteden aan het maken van nieuwe plannen en het ontdekken van nieuwe manieren van contact. Wij staan klaar. Om je te helpen naar fase vijf in de curve te komen én natuurlijk bij het verzinnen van al die nieuwe plannen.

Harry Vlaar

Meer weten?

Harry vertelt je graag meer.

06 5181 3161

h.vlaar@vannimwegen.nl