De Woningzoekende in Beeld

Waarom woningzoekenden betrekken waardevol is

Woningzoekenden betrekken heeft meerdere voordelen. Zij voelen zich serieuzer genomen en raken sterker verbonden met de corporatie. Hun frisse perspectieven zorgen voor toekomstbestendige wijken en een betere match tussen vraag en aanbod. Ze brengen creativiteit en verrassende ideeën mee. Samen plannen maken versterkt bovendien de sociale cohesie, vaak al vóór oplevering. Ze weten welke duurzame voorzieningen voor hen waardevol zijn en vergroten zo de kans op gebruik. Betrokkenheid laat ook zien dat de corporatie transparant werkt, wat vertrouwen schept. En ten slotte versterkt het de legitimiteit: plannen sluiten zichtbaar aan bij de doelgroep en winnen steun van gemeenten en partners.

Wanneer mensen ervaren dat verandering hen helpt, gebeurt er iets bijzonders. Ze gaan er zelf om vragen. Dan hoeft de corporatie niet langer te overtuigen, maar ontstaat partnerschap. Dat vraagt om direct contact. Luisteren, doorvragen, in kaart brengen wat ieder nodig heeft om verandering te willen. Sommige professionals zien dat als verspilde moeite. Maar het echte verlies ligt in plannen die niet landen, in woningen die niet passen en in beleid zonder draagvlak.

Wat gaat er mis?

In deze tijd van wooncrisis verhuren corporaties alles. Maar is er ook een echte match met de gebruiker? Door de toekomstige huurder niet te betrekken gaat het vaak mis. Enkele voorbeelden:

Haagjes of hekjes?

Een woningcorporatie bouwt een appartementencomplex vlakbij het bos. De appartementen op de begane grond hebben een ruime voortuin. Deze wordt opgeleverd met erfafscheiding in de vorm van haagjes. De huurders krijgen daarbij de boodschap dat deze door hen verzorgd moeten worden en dat de haagjes verplicht zijn vanwege de groene uitstraling van het complex. Na 6 maanden blijkt dat ruim de helft van de bewoners de haagjes heeft vervangen door lage schuttingen en hekjes. De reden? De bewoners vinden het prettig om hun hond in de voortuin te laten lopen.

Gemeenschap of privacy?

Bij het ontwerp van appartementengebouw is het vormen van een gemeenschap een speerpunt. De appartementen hebben een balkon dat uitkijkt op het binnenterrein. Dit balkon is zo open mogelijk, met dunne spijlen. Op het binnenterrein is een gezamenlijke moestuin voorzien. Er zijn bakken, vakken en opbergschuurtjes. Een jaar na oplevering zijn de bakken leeg, groeien er brandnetels en zijn er allerlei verschillende balkonschermen geplaatst door de bewoners.

Hoe kan het wel?

In de afgelopen jaren zien we steeds meer succesvolle initiatieven om woningzoekenden te betrekken. We bespreken hier twee voorbeelden: Space-S en het platform woonzoekers:

Woonzoekers is een nieuw digitaal platform van de Woonbond, gelanceerd eind 2024, waarmee woningzoekenden in sociale huur actief kunnen meedenken en meepraten over nieuwbouwplannen in hun regio. Het platform, gestart in Utrecht en bedoeld voor landelijke uitbreiding, geeft woningzoekenden een directe stem in het projectontwerp en verbindt hen met corporaties en andere betrokken partijen, zodat zij invloed kunnen uitoefenen op beslissingen voordat plannen definitief zijn.

Space-S in Eindhoven is een innovatieve sociale woonbuurt waar toekomstige bewoners vanaf het begin actief betrokken waren bij de ontwikkeling, het ontwerp en het beheer. Via open oproepen, workshops en reële invloed op planvorming kregen diverse groepen, waaronder gemarginaliseerde bewoners, een sterke stem. Het project telt 402 sociale huurwoningen met gedeelde groene ruimtes en voorzieningen, en werd internationaal bekroond. Dankzij deze aanpak ontstond er een hechte, inclusieve gemeenschap met veel eigenaarschap en betrokkenheid.

Tijd voor lef

Door woningzoekenden vroeg en serieus te betrekken, investeren we in kwaliteit en vertrouwen. We bouwen niet alleen woningen, maar ook relaties. We scheppen niet alleen stenen, maar ook kansen. Het vraagt moed om het oude paradigma los te laten. Maar juist dat maakt ons menselijker, relevanter en effectiever.