De tegenprestatie voor de afschaffing van de verhuurderheffing

Vanaf 2023 verdwijnt de verhuurderheffing. En in 2022 daalt de heffing landelijk met €500 miljoen. Maar er is wel een tegenprestatie. Zo krijgen de prestatieafspraken een ‘bindend karakter’. In 2022 gelden al landelijk geregisseerde prestatieafspraken over het versnellen van de woningbouw en van de verduurzaming van de bestaande voorraad.

25 januari 2022

Corporatiebestuurders stemden tijdens het Aedescongres afgelopen december massaal in met deze afspraken. Maar benadrukten ook dat goede samenwerking met gemeenten essentieel is voor de realisatie ervan; voor onder andere bouwlocaties en efficiënte procedures voor vergunningverlening.

Van 'circus' naar kans
We horen onze klanten, gemeenten en corporaties, regelmatig verzuchten dat ‘het circus’ van prestatieafspraken weer begint. Begrijpelijk, we herkennen dat het zoeken was de afgelopen jaren. Naar concreetheid, wederkerigheid, elkaars rol, de ‘hardheid’ van afspraken. We lezen ook regelmatig afspraken die vooral intenties weergeven. Ook begrijpelijk, maar ze verhogen niet vanzelfsprekend de kans op resultaten. Wat beter werkt is om met de samenwerkende partijen te benoemen welke randvoorwaarden bijdragen aan meer, betere en/of snellere resultaten. En hoe je die samen kunt creëren.

Zo is er vaak tijd te winnen met een ander samenwerkingsproces voor het ontwikkelen van bouwplannen. Dit is het meest effectief als vanaf het allereerste begin bewoners, omwonenden, gemeente, wellicht zorgpartijen, en de corporatie betrokken zijn (dat is dus veel eerder dan de formele participatieregels vereisen). Dat kost natuurlijk meer tijd in de eerste fase, maar levert daarna versnelling op.

Een procesvoorbeeld
Vergunningverlening is een voorbeeld van een veelvoorkomende hobbel waardoor projecten moeizaam en traag verlopen. We hebben een haat-liefde verhouding met vergunningen. Daarentegen beschermt het vergunningenstelsel onze veiligheid en leefbaarheid, natuur en milieu, regelt goede toegankelijkheid, en – niet onbelangrijk - voorkomt willekeur. En daarom moet het zorgvuldig gebeuren.

Maar hoe ga je nu om met die spanning tussen noodzakelijke snelheid en vereiste zorgvuldigheid?

Vaak weet je welke vergunningsnormen (kunnen) knellen. Bijvoorbeeld als gevolg van de beoogde locatie. Als je dat deelt met de gemeente en andere betrokkenen, kun je – liefst allemaal rond één tafel – bespreken wat acceptabele oplossingen kunnen zijn. Bespreek daarna op bestuurlijk niveau welke oplossing realiseerbaar is. Er zijn goede voorbeelden van oplossingen, zonder dat mensen of de bedoeling van regelgeving geweld is aangedaan.

Wel is het belangrijk om uitvoering en controle te blijven scheiden uit oogpunt van zorgvuldigheid en rechtmatigheid. Daarom vraag je ambtenaren van de afdeling vergunning en handhaving niet om proactief mee te denken over oplossingen. Maar er zijn ambtenaren met een andere rol die dat wel kunnen.

Als snelheid prevaleert…
Juist omdat de nadruk in het huidige tijdperk zo op snelheid van woningbouw ligt, is het van belang om oog te houden voor zorgvuldigheid. Het is aan te raden om steeds met iedereen te blijven bespreken wat het offer is van een afwijking van een norm of aanpassing van een project. En of dat offer in verhouding staat tot wat het oplevert.

Meerjarige prestatieafspraken om nieuwe samenwerking te verankeren
Vraagt dit om een flinke omslag in denken in (samen)werken? Dan kunnen meerjarige prestatieafspraken helpen om de samenwerking vorm te geven en stevig te verankeren in de gewoonten. Daarbij blijft het overigens belangrijk om oog en oor te houden voor de mensen in de uitvoering. Voor wat hen in de weg staat én wat zij nodig hebben om hun werk snel én goed te kunnen doen. Wellicht geeft dat weer nieuwe input om de samenwerking volgend jaar uit te bouwen.


Wil je dit jaar graag procesafspraken voor versnelling van woningbouw maken? Of een moderne vorm van samenwerking met betrokkenen vormgeven? Vannimwegenadviseurs helpen graag.

Nienke van Wissen van Veen

Meer weten?

Nienke vertelt je er graag meer over.

06 28 16 12 73

n.vanwissenvanveen@vannimwegen.nl